«Η αγάπη δεν τελειώνει όταν δεν βλεπόμαστε»
Αυτό θα λέγαμε πως είναι το ζουμί μιας από τις πιο όμορφες ερωτικές ιστορίες. Έργο του Γκράχαμ Γκρην που μεταφέρθηκε δις στον κινηματογράφο (μια το 1955 με τον Βαν Τζόνσον και την Ντέμπορα Κερ και μια το 1999, με τον Ρέιφ Φάϊνς και την πρόσφατα βραβευμένη με Όσκαρ Τζούλιαν Μουρ), το «Το τέλος μιας σχέσης» γράφηκε το 1951 και αποτελεί ένα αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα. Τα πρόσωπα και η πλοκή του βιβλίου ανταποκρίνονται στην παράνομη σχέση του συγγραφέα με μια Αμερικανίδα, που ήταν παντρεμένη με Άγγλο λόρδο.
Όπως είναι φυσικό, μια παράνομη σχέση γεννά ηθικά διλήμματα. Η μοιχεία, η υποταγή στο ακόρεστο πάθος, η άκρατη ζήλια, τα σαρκικά πάθη και εντέλει η ανθρώπινη απώλεια απασχολούν τον συγγραφέα σε τόσο μεγάλο βαθμό, που δεν διστάζει να θέσει τους προβληματισμούς του και να εξάγει τα συμπεράσματα του, χρησιμοποιώντας ως παράδειγμα την δική του ιστορία. Ο πόλεμος, ο Θεός, η πίστη, η αγάπη, η απάτη – όλα μαζί περιπλέκονται μοναδικά σε αυτό το μυθιστόρημα.
Ο κεντρικός ήρωας του έργου, ο Μπέντριξ, ένας εσωστρεφής άνδρας, διατηρεί σχέση με τη παντρεμένη ερωμένη του, την Σάρα. Η ιστορία λαμβάνει χώρα στο Λονδίνο την εποχή του Β” Παγκοσμίου πολέμου. Ο έρωτας τους είναι απόλυτος. Η Σάρα τον αγαπάει με όλη την ψυχή της. Ο Μπέντριξ αντίθετα είναι καχύποπτος στην κάθε της δήλωση, ψάχνει δεύτερη ερμηνεία στην κάθε της κουβέντα: η ζήλια δεν του επιτρέπει να αποδεχτεί την πραγματικότητα, αδυνατεί να πιστέψει στα λόγια της ερωμένης του, η οποία παραμένει αληθινή απέναντι του, ακλόνητη στην (παράνομη) αγάπη της. Τον αγαπά, του το δείχνει, του το λέει, αλλά αυτός δεν πιστεύει λέξη από όσα ακούει. Και όταν η Σάρα φεύγει εντελώς ξαφνικά από την ζωή του, η ύπαρξη του Μπέντριξ κλονίζεται, η ζήλια του φουντώνει, οδηγώντας τον σε ακραίες καταστάσεις.
Εκτυλίσσεται μια απίστευτη σειρά γεγονότων, τα νήματα των οποίων κινεί ο Μπέντριξ. Παρακολουθεί την αγαπημένη του, συλλέγει στοιχεία και προσπαθεί να συμπληρώσει το παζλ που θα τον βοηθήσει να αντιληφθεί τι συνέβη. Η μονόπλευρη παρατήρηση όμως, οδηγεί τον Μπέντριξ σε συνεχώς λανθασμένα συμπεράσματα. Και όταν η ιστορία και τα γεγονότα τον διαψεύδουν πανηγυρικά, ο Μπέντριξ διαπιστώνει πόσο αισχρά φέρθηκε στην Σάρα, πόσο ακραίος ήταν μαζί της, πόσο εγωιστής. Η Σάρα, ως γνήσια γυναίκα τον συγχωρεί. Γιατί τον αγαπά.
Επανερχόμαστε λοιπόν στην αρχική ρήση: «η αγάπη δεν τελειώνει όταν δεν βλεπόμαστε». Η Σάρα ζει μακριά από τον Μέντριξ, ύστερα από δική της απόφαση. Δεν παύει όμως να τον αγαπά με όλη της την ψυχή. Ο Μπέντριξ, ο ίδιος ο Γκρην με άλλα λόγια, φαίνεται ανθρώπινος, κυριευμένος από τα πάθη του, ανίκανος να αγαπήσει δίχως αντάλλαγμα, ανίκανος να νικήσει το εγώ του. Η απληστία του, δεν τον αφήνει να δει την πραγματικότητα, δεν τον αφήνει να δεχτεί το δώρο της αγάπης, ένα δώρο που τόσο απλόχερα του δίνει η Σάρα. Το φινάλε του βιβλίου, δικαιώνει την Σάρα (που δεν έψαχνε ποτέ δικαίωση ή επιβεβαίωση) και οδηγεί τον Μπέντριξ στην μετάνοια.
Ίσως αυτό να είναι το δίδαγμα του συγγραφέα: η έννοια της αγάπης δεν ορίζεται με λόγια, δεν μετράται με έργα, δεν αποδεικνύεται με αριθμούς. Η αληθινή αγάπη υφίσταται χωρίς να υπάρχει η ανάγκη να μαρτυρηθεί, ακριβώς γιατί η δύναμη της καταστρατηγεί κάθε ανθρώπινη προσπάθεια για ερμηνεία. Ο κοινωνός της δεν φοβάται την απόρριψη, δεν φοβάται την ήττα, δεν τον απασχολεί το δούναι και το λαβείν.
Ο συγγραφέας, μέσα από την οπτική του, που καταθέτει στο βιβλίο και μέσω των γεγονότων που τον διαψεύδουν στην συνέχεια, μαρτυρά το προφανές: «πως η αγάπη δεν είναι ποτέ αυτό που φαίνεται.» Πέρα για πέρα αληθινό – γιατί το φαίνεσθαι δεν έχει καμία σχέση με το είναι.
To βιβλίο κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Μεταίχμιο»
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου